Cultuurlezing | Hilma Af Klint

Zondag 12 november 2023 van 15:30 tot 17:30 uur

een kennismaking met de onterecht onbekende pionier van de moderne kunst

door Krzysztof Dobrowolski

Over de lezing
De adellijke Hilma af Klint werd geboren in 1862, genoot een academische opleiding in de diergeneeskunde, maar was van jongs af aan geïnteresseerd in spiritualiteit. Ze nam deel aan seances en ontwikkelde een religie waar zij een grootse tempel voor ontwierp. De tempel is nooit van de tekentafel gekomen, maar de schilderijen die er hadden moeten komen te hangen, zijn er nog, alsook veel aantekeningen van af Klint.

Het Kunstmuseum in Den Haag biedt dit najaar een uitgelezen mogelijkheid om kennis te maken met het bijzondere oeuvre van de Zweedse kunstenares Hilma af Klint in de context van haar tijd. In deze lezing belichten we haar leven, haar ideeën en haar individuele beeldentaal vol vorm- en kleursymboliek. U ziet onder meer haar abstracte werk van ver voordat kunstenaars als Kandinsky, Malevitsj of Mondriaan abstract gingen werken. Ook vertellen we waarom af Klint zo lang onbekend en zelfs vergeten is geweest.

Over Krzysztof Dobrowolski
Krzysztof Dobrowolski-Onclin was in september 2013 de eerste die een lezing hield voor Cultuur Op De Eilanden. Sindsdien heeft hij tal van lezingen en rondleidingen voor ons verzorgd over de meest uiteenlopende onderwerpen Hij doceert sinds vele jaren bij de Vrije Academie en daarnaast is hij mede-organisator van lezingen en excursies bij Bureau Boeiend.
www.bureauboeiend.nl

Info
Locatie: Sociëteit Ramses Shaffy Huis, Piet Heinkade 231, Amsterdam
Datum: zondagmiddag 12 november 2023
Tijd: 15:30 tot 17:30 uur
Entree: € 14,50. Bewoners vrij entree.
Reserveren via: cultuuropdeeilanden.nl

Cultuurlezing | Meret Oppenheim

Zondag 8 oktober 2023 van 15:30 tot 17:30 uur

Surrealisme en Dada

door Saskia Goddijn

Over de lezing
Kunstenares Meret Oppenheim (Berlijn, 1913 – Bazel, 1985) kent u misschien het best van het raadselachtige en zinnenprikkelende “Ontbijt met bont”.
Oppenheim, ooit de trotse, spontane bedenker van dat object vond het later in haar leven uitermate irritant steeds maar “die van Ontbijt met bont” genoemd te worden. Nog erger vond ze de titel: “Feministisch icoon van het surrealisme”.
De schilder, beeldhouwer, ontwerper van sieraden en (hand-)schoenen en bedenker van diverse raadselachtige objecten verklaarde: “Die Kunstgeschichte hat es mit ihr nicht leicht. Meret Oppenheim lässt sich nicht labeln.”
Dat is dan ook niet de bedoeling van kunsthistoricus Saskia Goddijn. “Vrouwen die verlang(d)en naar vrijheid, persoonlijke en artistieke vrijheid, moet je niet in hokjes stoppen. Laten we in plaats daarvan proberen ze te volgen.”

Over Saskia Goddijn
Kunsthistoricus Saskia Goddijn kwam op zestienjarige leeftijd in de Sint Ignatius-kerk in Rome terecht, zag een plafondschildering, kreeg een hemels visioen, gaf zich gewonnen en besloot kunstgeschiedenis te gaan studeren. Ze studeerde af op het onderwerp ‘illusionistische plafondschilderingen in Rome’. Haar interesse en kennis, liefde en enthousiasme beperken zich echter niet tot de oude(re) kunst. Onder de naam ‘Uit de Kunst’ geeft ze al jaren lezingen en cursussen over uiteenlopende onderwerpen, over symbolen en motieven of het ontbreken daarvan, over kunst van ooit en kunst van nu. Daarnaast gidst Saskia kunstliefhebbers door de straten en steegjes, langs wolkenkrabbers, in kerken en museumzalen in Italië, Scandinavië en New York. www.uitdekunst.nu

Info
Locatie: Sociëteit Ramses Shaffy Huis, Piet Heinkade 231, Amsterdam
Datum: zondagmiddag 8 oktober 2023
Tijd: 15:30 tot 17:30 uur
Entree: € 14,50. Bewoners van het Shaffy Huis vrij entree.
Reserveren via: cultuuropdeeilanden.nl

Cultuurlezing | Paula Rego

Zondagmiddag 16 april 2023
van 15:30 tot 17:30 uur

door Krzysztof Dobrowolski

Over de lezing
Paula Rego (Lissabon 26 januari 1935 – Londen, 8 juni 2022) was één van de belangrijkste kunstenaressen uit de twintigste eeuw. Ze schuwde geen enkel thema en maakte kunst die schuurde en ongemak veroorzaakte.
In 1951 verhuisde ze naar Engeland en studeerde aan Slade School of Fine Art. Ze nam de Britse nationaliteit aan en werd lid van de Britse Royal Academy.
Ze was een veelzijdig kunstenares: collages, schilderkunst, pastel, etsen. Thema’s als machtsverhoudingen, seksualiteit en mythologie zijn een rode draad in haar werk.
In Portugal (Cascais) is een speciaal Rego-museum gebouwd, “Het Huis van Verhalen”.

Krzysztof Dobrowolski
Krzysztof Dobrowolski-Onclin was in september 2013 de eerste die een lezing hield voor Cultuur Op De Eilanden. Sindsdien heeft hij tal van lezingen en rondleidingen voor ons verzorgd over de meest uiteenlopende onderwerpen (De Gouden Eeuw, Vladimir Malevich, Laurence Alma Tadema, Graffiti, New York, Symboliek op euromunten enz., enz.) Hij doceert sinds vele jaren bij de Vrije Academie en daarnaast is hij mede-organisator van lezingen en excursies bij Bureau Boeiend.

Info
Locatie: Sociëteit Ramses Shaffy Huis, Piet Heinkade 231, Amsterdam
Datum: zondagmiddag 16 april 2023
Aanvang: 15:30 uur | einde 17:30 uur
Entree: € 14,50 – bewoners van het Ramses Shaffy Huis vrij entree
Aanmelden via: www.cultuuropdeeilanden.nl

Cultuurlezing Paula Rego

Cultuurlezing | Vermeer

Zondagmiddag 14 mei 2023
van 15:30 tot 17:30 uur

door Max Put

Over de lezing
Het zal niemand zijn ontgaan: het Rijksmuseum heeft dit voorjaar de grootste tentoonstelling van het werk van Vermeer ooit. Kaarten hiervoor waren al binnen twee weken uitverkocht en die voor de extra openingstijden nog sneller. In de aanloop tot de tentoonstelling zijn sommige van Vermeers beroemdste schilderijen, waaronder ‘Het Melkmeisje’, met de modernste technieken onderzocht en dit heeft soms verrassende nieuwe gegevens opgeleverd. In zijn lezing voor ‘Cultuur op de Eilanden’ besteedt Max vooral aandacht aan deze ontdekkingen, die niet alleen nieuw licht werpen op hoe Vermeer als schilder te werk ging, maar vaak ook mogelijke verborgen betekenissen suggereren. Hiernaast volgen we natuurlijk ook de levensloop van de schilder, over wie recent ook nieuwe gegevens naar voren zijn gekomen.

Over Max Put
Max Put is zelfstandig en een breed georiënteerde kunsthistoricus die al jaren cursussen, lezingen, rondleidingen en stadswandelingen voor verschillende opdrachtgevers verzorgt. Favoriete onderwerpen zijn de schilderkunst van de Gouden Eeuw, maar ook Rothko, Van Doesburg, architectuur en zijn specialisme Japonisme.

Info
Locatie: Sociëteit Ramses Shaffy Huis, Piet Heinkade 231, Amsterdam
Datum: zondagmiddag 14 mei 2023
Aanvang: 15:30 uur | einde 17:30 uur
Entree: € 14,50 – bewoners van het Ramses Shaffy Huis vrij entree
Aanmelden via: www.cultuuropdeeilanden.nl

Cultuurlezing Vermeer Ramses Shaffy Huis Max Put

Cultuurlezing | Claude Monet en zijn melodieën

Zondagmiddag 12 februari 2023
van 15:30 tot 17:30 uur

door Josée Claassen

Over de lezing
Claude Monet (1840-1926) was een groot bewonderaar van het werk van William Turner. Maar populairder dan hijzelf werd bijna niemand. Elk jaar bekijken miljoenen mensen zijn werk. Bij leven was hij al beroemd en rijk, maar zo begon zijn carrière niet. Hij moest vluchten voor schuldeisers en liet daarbij een groot werk achter, dat verschimmelde. Over het leven en werk van deze beroemde kunstenaar hoort u verrassende verhalen en daarbij muziek van onder andere Delibes, Griffes en Rossini.

Over Josée Claassen
Josée Claassen is kunsthistorica en liefhebber van klassieke muziek. Tijdens en na haar studie gaf zij daar als gastdocent colleges cultuurhistorie. Afgelopen tien jaar heeft zij zich gespecialiseerd in het geven van lezingen waarin beeldende kunst gecombineerd wordt met klassieke muziek. Dat levert een schat aan onderwerpen op zoals “Monet en zijn melodieën”.
Meer over haar op imagomusica.nl.

Info
Locatie: Sociëteit Ramses Shaffy Huis, Piet Heinkade 231, Amsterdam
Datum: zondagmiddag 12 februari 2023
Tijd: 15:30 tot 17:30 uur
Entree: € 14,50. Bewoners vrij entree.
Reserveren via: cultuuropdeeilanden.nl

Cultuurlezing | Fotografie: Tien makers en het medium

Zondagmiddag 12 maart 2023
van 15:30 tot 17:30 uur

door Aldwin Kroeze

Over de lezing
Het medium fotografie is divers en rijk aan insteken en geschiedenis. In deze lezing wordt aan de hand van tien fotografen ingegaan op de rijkheid van het medium. Er komen zowel vroege fotografen aan de beurt onder wie Daguerre, maar ook de eigen tijd wordt niet vergeten met onder andere Joana Choumali en Erwin Olaf. Daar tussenin worden de fotografen Marville, Cameron, Stieglitz, Bourke-White, Moholy Nagy, Sherman en Leibovitz aan u voorgesteld met uiteraard waar ze voor staan ten opzichte van het medium. Zo krijgt het medium fotografie aan de hand van deze namen letterlijk een gezicht en zelfs meer dan één.

Over Aldwin Kroeze
Aldwin Kroeze (1971) is kunst- en cultuureducator voor diverse hogescholen en andere kunstinstellingen. Hij is werkzaam als docent, spreker, publicist, gids en ontwikkelt voor diverse partijen lesmateriaal. Hierbij speelt met name de moderne tijd een grote rol, maar niet uitsluitend. Na drie studies in binnen- en buitenland is de daarmee samenhangende brede basis de afgelopen 20 jaar zowel breder als dieper geworden met veel aandacht voor het begrijpen hoe binnen een bepaalde context een bepaald werk tot stand is gekomen. Die breedte betekent dat er vanuit veel samenhang gesproken wordt, Van Japanse prenten tot Australisch impressionisme, van eigentijdse sculptuur in Utrecht tot een overzicht van het medium Fotografie.

Info
Locatie: Sociëteit Ramses Shaffy Huis, Piet Heinkade 231, Amsterdam
Datum: zondagmiddag 12 maart 2023
Tijd: 15:30 tot 17:30 uur
Entree: € 14,50. Bewoners van het Ramses Shaffy Huis vrij entree.
Reserveren via: cultuuropdeeilanden.nl

Portrait Photograph of Georgia O’Keeffe by Alfred Stieglitz, 1918 (Photo: Alfred Stieglitz via Wikimedia Commons [Public Domain])

Lezing | Sprookjes en Bijbelse motieven in de kunst door Esther Bruggink

Zondagmiddag 13 november 2022
van 15:30 tot 17:30 uur

door Esther Bruggink

Over de lezing
Deze lezing zal gaan over Sprookjes, Mythes en Bijbelverhalen. Esther zal ingaan op de universele kenmerken en de diepere betekenissen van deze verhalen aan de hand van kunstwerken uit o.a. het Rijksmuseum. Sinds 1999 is zij naast haar kunstenaarschap rondleider en museumdocent in het Rijksmuseum. Door de jaren heen is zij veel werken in de collectie tegengekomen die haar als kunstenaar geïnspireerd hebben. In deze lezing zal ze de verhalen dan ook vertellen vanuit beeldmateriaal van werken uit het Rijksmuseum, hier en daar aangevuld met foto’s van eigen beeldend werk. Vanwege de tijd van het jaar, zal ze ook aandacht besteden aan kerst. Vragen als waar komt de kerstboom eigenlijk vandaan en oude gebruiken rond kerst komen aan de orde.

Over Esther Bruggink
Esther Bruggink is kunstenaar en professioneel rondleider in het Rijksmuseum. Als kunstenaar verwierf ze bekendheid met beeldhouwen en videokunst.
In haar huidige werk verbindt ze thema’s uit sprookjes, mythes en de klassieke kunstgeschiedenis aan haar persoonlijke belevingswereld. Transparante en lichte materialen geven haar figuren iets kwetsbaars en vluchtigs – alsof ze aarzelen tussen een wereld van verlangen en van concrete beperking. www.estherbruggink.nl

Info
Locatie: Sociëteit Ramses Shaffy Huis, Piet Heinkade 231, Amsterdam
Datum: zondagmiddag 13 november 2022
Tijd: 15:30 tot 17:30 uur
Entree: € 14,50. Bewoners vrij entree.
Reserveren via: cultuuropdeeilanden.nl

KHA Cultuurlezing november 2022

Cultuurlezing | Edward Hopper door Saskia Goddijn

Zondagmiddag 11 december 2022
van 15:30 tot 17:30 uur

door Saskia Goddijn

Over de lezing
Daar staan we dan, in The Art Institute in Chicago en kijken naar het schilderij ‘Nachtraven’ van Edward Hopper (Nyack, New York 1882 – New York, 1967). Nog even en we staan op straat – ín het schilderij.
In de duisternis licht een typisch Amerikaanse ‘diner’ op. In die diner, een viertal mensen dat schijnbaar geen contact met elkaar heeft.
Ook niet met ons. Wij blijven buiten staan en krijgen de wat ongemakkelijke rol van voyeur toebedeeld. En toch, zoals wel vaker bij de werken van Hopper, kunnen we het kijken niet laten.
‘Nachtraven’ is een intrigerend schilderij. Waar zijn we, in het schilderij? Is er sprake van een specifieke diner? Wie zijn die mensen in die diner? Waarom hebben ze schijnbaar geen contact met elkaar? Is die oorverdovende stilte veelzeggend? Heeft de sfeer iets te maken met de sociale context waarin het schilderij geschilderd is? Is het schilderij een commentaar op de moderne samenleving? Een uiting van eenzaamheid? Van mensen en/of van de kunstenaar? Hoe past het schilderij in het oeuvre van Hopper? Vanwaar die opvallende contrasten tussen licht en duisternis, binnen en buiten? Waarom roept het schilderij associaties op met een film still?
Mogelijke antwoorden op deze en andere vragen over dit schilderij, over andere schilderijen van Edward Hopper en over de man die ze schilderde, zijn intenties, gedachten, dromen en artistieke worstelingen, krijgt u tijdens de lezing waarin u met kunsthistoricus Saskia Goddijn en Edward Hopper meewandelt door de straten van New York en door het leven van Hopper en stilstaat bij zijn bevreemdende en betoverende werken.

Over Saskia Goddijn
Kunsthistoricus Saskia Goddijn kwam op zestienjarige leeftijd in de Sint Ignatius-kerk in Rome terecht, zag een plafondschildering, kreeg een hemels visioen, gaf zich gewonnen en besloot kunstgeschiedenis te gaan studeren. Ze studeerde af op het onderwerp ‘illusionistische plafondschilderingen in Rome’. Haar interesse en kennis, liefde en enthousiasme beperken zich echter niet tot de oude(re) kunst. Onder de naam ‘Uit de Kunst’ geeft ze al jaren lezingen en cursussen over uiteenlopende onderwerpen, over symbolen en motieven of het ontbreken daarvan, over kunst van ooit en kunst van nu. Daarnaast gidst Saskia kunstliefhebbers door de straten en steegjes, langs wolkenkrabbers, in kerken en museumzalen in Italië, Scandinavië en New York. www.uitdekunst.nu

Info
Locatie: Sociëteit Ramses Shaffy Huis, Piet Heinkade 231, Amsterdam
Datum: zondagmiddag 11 december 2022
Tijd: 15:30 tot 17:30 uur
Entree: € 14,50. Bewoners vrij entree.
Reserveren via: cultuuropdeeilanden.nl

Cultuurlezing | Frederik van Eeden, van droom naar daad?

Zondagmiddag 8 januari 2023
van 15:30 tot 17:30 uur

door Roel Jonker

Over de lezing
In deze lezing zal om te beginnen de biografie van de schrijver/psychiater Frederik van Eeden aan de orde komen. Er is aandacht voor de ‘tweespalt’ die Van Eeden zijn leven lang teisterde: de spanning tussen ideaal en werkelijkheid, zijn trots versus zijn nederigheid, zijn wanhoop tegenover zijn optimisme. Vervolgens zal zijn oeuvre ter sprake komen, waarbij o.a. De kleine Johannes, Van de koele meren des doods en het Dromenboek besproken worden. Maar we staan ook stil bij de niet-literaire activiteiten van de schrijver. We kijken naar de initiatieven die Frederik van Eeden voortdurend ondernam, en vragen ons daarbij af wat er terecht gekomen is van zijn vaak idealistische denkbeelden. In dit verband komt o.a. De Nieuwe Gids ter sprake en de door hem in Bussum opgerichte kolonie Walden. Maar ook de ‘vredesbeweging’ van het begin van de 20e eeuw, de Forte Kreis.

Over Roel Jonker
Drs. Roel Jonker, is oud-docent Nederlands. Hij heeft o.a. voor de klas gestaan op het Coornhert Lyceum in Haarlem. Hier was hij ook kunstcoördinator. Hij is voorzitter van het Frederik van Eeden-Genootschap en was van 2014 tot 2018 redacteur van de laatst verschenen jaarlijkse uitgaven van het Genootschap, De Mededelingen. Daarnaast is hij secretaris van de Vestdijkkring en eindredacteur van de Vestdijkkroniek.

Info
Locatie: Sociëteit Ramses Shaffy Huis, Piet Heinkade 231, Amsterdam
Datum: zondagmiddag 8 januari 2023
Tijd: 15:30 tot 17:30 uur
Entree: € 14,50. Bewoners vrij entree.
Reserveren via: cultuuropdeeilanden.nl

Lezing | Fré Cohen, tussen Amsterdamse School en Modernisme door Max Put

Zondagmiddag 11 september 2022
van 15:00 tot 17:30 uur

door Max Put

Over de lezing
Tot en met 30 oktober 2022 presenteert Museum Het Schip in Amsterdam het werk van de Nederlandse kunstenares en grafisch vormgeefster Fré Cohen (1903-1943). Afkomstig uit een hechte Joodse familie van diamantwerkers, wist de getalenteerde Fré zich te onderscheiden in de door mannen gedomineerde kunstwereld en werd ze een succesvol grafisch ontwerpster. Ook was ze actief in de socialistische beweging, wat in haar werk naar voren komt. Naast boek- en tijdschriftomslagen, omvat dit advertenties, drukwerk voor de gemeente Amsterdam, portretten en landschappen. Behalve de vormentaal van de Amsterdamse School, is hierin ook invloed van het opkomende modernisme waar te nemen, al hebben haar ontwerpen altijd een eigen karakter. In het begin van de 2de wereldoorlog dook Fré onder. Toch ging ze door met werken. Haar laatste onderduikadres was in Borne, waar ze op 12 juni 1943 werd verraden. Tijdens haar arrestatie nam ze vergif in en twee dagen later overleed ze in een ziekenhuis. Ze werd begraven in Hengelo. De lezing biedt een prachtig overzicht van het werk van deze veelzijdige kunstenares.

Over Max Put
Max Put is zelfstandig en een breed georiënteerde kunsthistoricus die al jaren cursussen, lezingen, rondleidingen en stadswandelingen voor verschillende opdrachtgevers verzorgt. Favoriete onderwerpen zijn de schilderkunst van de Gouden Eeuw, maar ook Rothko, Van Doesburg, architectuur en zijn specialisme Japonisme.

Info
Locatie: Sociëteit Ramses Shaffy Huis, Piet Heinkade 231, Amsterdam
Datum: zondagmiddag 11 september 2022
Tijd: 15:00 tot 17:30 uur
Entree: € 14,50. Bewoners vrij entree.
Reserveren via: cultuuropdeeilanden.nl

Tip
Bezoek de expositie in het Amsterdamse School Museum het Schip