Cultuurlezing | Het schone voorbij?

Zondag 14 april 2024 van 15:30 tot 17:30 uur

Over lelijke, smakeloze, verontrustende en afstootwekkende kunst

door Peter de Ruiter

Over de lezing
Over het ‘Schone’ in de beeldende kunst zijn boekenkasten vol geschreven. Maar de vraag wat het ‘lelijke’, ‘aanstootgevende’ of het ‘abjecte’ in de kunst behelst, blijft zo goed als onbesproken. Een paar boeken, een handjevol artikelen, we zullen het er mee moeten doen. Los daarvan, smaken verschillen; wat de een lelijk of afstotend vindt, heeft voor de ander juist een zekere bekoring of zeggingskracht.
Sinds de tijd van de Romantiek hebben talrijke kunstenaars zich in hun werk om diverse redenen grondig verdiept in een beeldtaal waar mensen misschien maar liever niet aan blootgesteld willen worden. In deze lezing doet de Groningse kunsthistoricus Peter de Ruiter een poging om de vraag te beantwoorden wat nu eigenlijk lelijk of abject is in de beeldende kunst? Kunnen we daar objectieve maatstaven voor aandragen?
Zijn speurtocht voert langs werken van Francisco Goya, Chaïm Soutine, Lovis Corinth, Jean Fautrier, Robert Rauschenberg, Asger Jorn, Edward Kienholz, Louise Bourgeois en Anselm Kiefer.

Over Peter de Ruiter
Peter de Ruiter was docent moderne kunst aan de Rijksuniversiteit Groningen. Onlangs ging hij met pensioen. Hij promoveerde op leven en werk van Bram Hammacher, die directeur van het Museum Kröller-Müller was en het initiatief nam tot de vermaarde beeldentuin van dat museum.

Info
Locatie: Sociëteit Ramses Shaffy Huis, Piet Heinkade 231, Amsterdam
Datum: zondagmiddag 14 april 2024
Tijd: 15:30 tot 17:30 uur
Entree: € 14,50. Bewoners vrij entree.
Reserveren via: cultuuropdeeilanden.nl

Cultuurlezing | De Dans van het Duo

Zondag 14 januari 2024 van 15:30 tot 17:30 uur

De relatie tussen fotografie en schilderkunst

door Aldwin Kroeze

Over de lezing
Waar men eeuwenlang via ‘Ut Pictura Poesis’ de schilderkunst vergeleek met de literatuur of via de ‘Paragone’ de schilderkunst in confrontatie bracht met de beeldhouwkunst kwam er in de 19e eeuw een heel nieuw medium bij: de fotografie. Vanaf vrijwel de eerste stappen werden er bij dit medium nog hechtere linken gevonden dan in de genoemde vergelijkingen. In de lezing zullen die vroege linken getoond en besproken worden binnen hun context, maar er wordt ook gewandeld naar de hedendaagse tijd. Al bijna tweehonderd jaar zijn de schilderkunst en de fotografie als broer en zus met elkaar verbonden. Keer op keer weten ze elkaar te vinden ter troost, steun en inspiratie en helpen ze elkaar vooruit om verder te groeien in steeds weer nieuwe tijden met nieuwe uitdagingen. Van schilderachtige foto’s tot fotografische schilderijen en vele andere werken belooft het een energieke rondedans te worden, een ware ‘pas de deux’, compleet met Engelse Foxtrot en Weense wals tot en met een passievolle tango.

Over Aldwin Kroeze
Aldwin Kroeze is kunst- en cultuureducator voor diverse hogescholen en kunstinstellingen. Hij is werkzaam als docent, spreker, publicist, gids en ontwikkelt lesmateriaal. Na zo’n 20 jaar ervaring in binnen- en buitenland heeft hij een brede en samenhangende basis ontwikkelt met veel aandacht voor hoe in een bepaalde context een kunstwerk tot stand is gekomen. Die breedte betekent dat er vanuit samenhang gesproken wordt en met verschillende disciplines als uitgangspunt.

Info
Locatie: Sociëteit Ramses Shaffy Huis, Piet Heinkade 231, Amsterdam
Datum: zondagmiddag 14 januari 2024
Tijd: 15:30 tot 17:30 uur
Entree: € 14,50. Bewoners Ramses Shaffy Huis vrij entree.
Reserveren via: cultuuropdeeilanden.nl

Cultuurlezing | Tempelwachters in het Rijksmuseum

Zondag 11 februari 2024 van 15:30 tot 17:30 uur

Middeleeuwse Japanse beeldhouwkunst

door Max Put

Over de lezing
Tot de belangrijkste schatten van de Japanse afdeling in het Aziatisch paviljoen van het Rijksmuseum behoren twee meer dan levensgrote tempelwachters. Ze zijn gemaakt van hout, dateren uit de 14de eeuw en werden in 2007, met steun van o.a. de Postcodeloterij en de Vereniging Rembrandt aangekocht door Het Rijksmuseum. Met hun afschrikwekkende gezichten, dreigende houdingen en gezwollen spieren maken ze op veel bezoekers van het museum een onuitwisbare indruk. Maar ze roepen ook vragen op: waar komen ze vandaan en hoe komt het dat het museum ze aan kon kopen, wat was hun functie en betekenis en waarom zien ze er zo vlekkerig uit? Op deze vragen krijgt u antwoord in deze lezing van Japan-expert Max Put. U leert niet alleen over deze beelden, maar ook over de ontwikkeling van de in het Westen weinig bekende Japanse beeldhouwkunst, die in de middeleeuwen een ongekend hoog niveau bereikte.

Over Max Put
Max Put is zelfstandig en een breed georiënteerde kunsthistoricus die al jaren cursussen, lezingen, rondleidingen en stadswandelingen voor verschillende opdrachtgevers verzorgt. Favoriete onderwerpen zijn de schilderkunst van de Gouden Eeuw, maar ook Rothko, Van Doesburg, architectuur en zijn specialisme Japonisme.

Info
Locatie: Sociëteit Ramses Shaffy Huis, Piet Heinkade 231, Amsterdam
Datum: zondagmiddag 11 februari 2024
Tijd: 15:30 tot 17:30 uur
Entree: € 14,50. Bewoners vrij entree.
Reserveren via: cultuuropdeeilanden.nl

Ramses Shaffyhuis Cultuurlezing Tempelwachters

Cultuurlezing | Vrouw en verf

Zondag 10 december 2023 van 15:30 tot 17:30 uur

Kunnen vrouwen kunstenaar zijn?

door Wendelien van Welie-Vink

Over de lezing
Over de rol van vrouwen in de laat-middeleeuwse kunstproductie is weinig bekend. Zorgden zij voor het huishouden terwijl hun mannen zich aan het kunstenaarschap wijdden, of liepen de zaken anders?
In welke gedaantes waren ze zichtbaar in de kunst? Hoe manifesteerden ze zich in de westerse kunst? Als vereeuwiging in verf en steen, als kunstenares, of opdrachtgeefster die de kunstproductie beïnvloedde?
Veel vragen voor Wendelien van Welie.

Over Wendelien van Welie-Vink
Wendelien van Welie–Vink is docent Kunstgeschiedenis van de Middeleeuwen aan de Universiteit van Amsterdam. Wendelien geeft colleges en doet onderzoek op diverse terreinen als Karolingische kunst, kunst als verbeelding van de macht, en naar iconografische kwesties als het voorkomen van handschoenen in de kunst, varkensneuzen, ontblote borsten, etc.

Info
Locatie: Sociëteit Ramses Shaffy Huis, Piet Heinkade 231, Amsterdam
Datum: zondagmiddag 10 december 2023
Tijd: 15:30 tot 17:30 uur
Entree: € 14,50. Bewoners vrij entree.
Reserveren via: cultuuropdeeilanden.nl

schilderes Wautier zelfportret 1640

Cultuurlezing | Pasen en de kunst

Zondag 17 maart 2024 van 15:30 tot 17:30 uur

door Krzysztof Dobrowolski

Over de lezing
Hoe wordt het belangrijkste christelijke feest verbeeld? De centrale gedachte van het christendom is dat Jezus als de zoon van god zijn leven gaf voor de zonden van de mensen en met zijn opstanding de dood overwon waardoor hij het pad naar het paradijs effende. Dat is nogal een volzin. Kunst ondersteunt deze idee al eeuwenlang. Kijk maar hoe vaak de kruisiging en de opstanding van Jezus in de Rooms-katholieke kerk worden afgebeeld.

In deze lezing bekijken we de uitbeelding van het passieverhaal met een nadruk op deze twee belangrijke momenten: de kruisiging en de opstanding. U zult zien dat er nogal wat variaties bestaan in de wijze waarop de gekruisigde Jezus wordt afgebeeld. Wie en wat beeldden kunstenaars bij deze gebeurtenissen zoals af? Welke legenden hebben zich rond de Passie ontwikkeld? Het wordt gegarandeerd een verrijkende middag. En wees gerust, u zult niet alleen bloederige taferelen aanschouwen.

Over Krzysztof Dobrowolski
Krzysztof Dobrowolski-Onclin was in september 2013 de eerste die een lezing hield voor Cultuur Op De Eilanden. Sindsdien heeft hij tal van lezingen en rondleidingen voor ons verzorgd over de meest uiteenlopende onderwerpen Hij doceert sinds vele jaren bij de Vrije Academie en daarnaast is hij mede-organisator van lezingen en excursies bij Bureau Boeiend
www.bureauboeiend.nl

Info
Locatie: Sociëteit Ramses Shaffy Huis, Piet Heinkade 231, Amsterdam
Datum: zondagmiddag 17 maart 2024
Tijd: 15:30 tot 17:30 uur
Entree: € 14,50. Bewoners vrij entree.
Reserveren via: cultuuropdeeilanden.nl

Cultuurlezing | Hilma Af Klint

Zondag 12 november 2023 van 15:30 tot 17:30 uur

een kennismaking met de onterecht onbekende pionier van de moderne kunst

door Krzysztof Dobrowolski

Over de lezing
De adellijke Hilma af Klint werd geboren in 1862, genoot een academische opleiding in de diergeneeskunde, maar was van jongs af aan geïnteresseerd in spiritualiteit. Ze nam deel aan seances en ontwikkelde een religie waar zij een grootse tempel voor ontwierp. De tempel is nooit van de tekentafel gekomen, maar de schilderijen die er hadden moeten komen te hangen, zijn er nog, alsook veel aantekeningen van af Klint.

Het Kunstmuseum in Den Haag biedt dit najaar een uitgelezen mogelijkheid om kennis te maken met het bijzondere oeuvre van de Zweedse kunstenares Hilma af Klint in de context van haar tijd. In deze lezing belichten we haar leven, haar ideeën en haar individuele beeldentaal vol vorm- en kleursymboliek. U ziet onder meer haar abstracte werk van ver voordat kunstenaars als Kandinsky, Malevitsj of Mondriaan abstract gingen werken. Ook vertellen we waarom af Klint zo lang onbekend en zelfs vergeten is geweest.

Over Krzysztof Dobrowolski
Krzysztof Dobrowolski-Onclin was in september 2013 de eerste die een lezing hield voor Cultuur Op De Eilanden. Sindsdien heeft hij tal van lezingen en rondleidingen voor ons verzorgd over de meest uiteenlopende onderwerpen Hij doceert sinds vele jaren bij de Vrije Academie en daarnaast is hij mede-organisator van lezingen en excursies bij Bureau Boeiend.
www.bureauboeiend.nl

Info
Locatie: Sociëteit Ramses Shaffy Huis, Piet Heinkade 231, Amsterdam
Datum: zondagmiddag 12 november 2023
Tijd: 15:30 tot 17:30 uur
Entree: € 14,50. Bewoners vrij entree.
Reserveren via: cultuuropdeeilanden.nl

Cultuurlezing | Meret Oppenheim

Zondag 8 oktober 2023 van 15:30 tot 17:30 uur

Surrealisme en Dada

door Saskia Goddijn

Over de lezing
Kunstenares Meret Oppenheim (Berlijn, 1913 – Bazel, 1985) kent u misschien het best van het raadselachtige en zinnenprikkelende “Ontbijt met bont”.
Oppenheim, ooit de trotse, spontane bedenker van dat object vond het later in haar leven uitermate irritant steeds maar “die van Ontbijt met bont” genoemd te worden. Nog erger vond ze de titel: “Feministisch icoon van het surrealisme”.
De schilder, beeldhouwer, ontwerper van sieraden en (hand-)schoenen en bedenker van diverse raadselachtige objecten verklaarde: “Die Kunstgeschichte hat es mit ihr nicht leicht. Meret Oppenheim lässt sich nicht labeln.”
Dat is dan ook niet de bedoeling van kunsthistoricus Saskia Goddijn. “Vrouwen die verlang(d)en naar vrijheid, persoonlijke en artistieke vrijheid, moet je niet in hokjes stoppen. Laten we in plaats daarvan proberen ze te volgen.”

Over Saskia Goddijn
Kunsthistoricus Saskia Goddijn kwam op zestienjarige leeftijd in de Sint Ignatius-kerk in Rome terecht, zag een plafondschildering, kreeg een hemels visioen, gaf zich gewonnen en besloot kunstgeschiedenis te gaan studeren. Ze studeerde af op het onderwerp ‘illusionistische plafondschilderingen in Rome’. Haar interesse en kennis, liefde en enthousiasme beperken zich echter niet tot de oude(re) kunst. Onder de naam ‘Uit de Kunst’ geeft ze al jaren lezingen en cursussen over uiteenlopende onderwerpen, over symbolen en motieven of het ontbreken daarvan, over kunst van ooit en kunst van nu. Daarnaast gidst Saskia kunstliefhebbers door de straten en steegjes, langs wolkenkrabbers, in kerken en museumzalen in Italië, Scandinavië en New York. www.uitdekunst.nu

Info
Locatie: Sociëteit Ramses Shaffy Huis, Piet Heinkade 231, Amsterdam
Datum: zondagmiddag 8 oktober 2023
Tijd: 15:30 tot 17:30 uur
Entree: € 14,50. Bewoners van het Shaffy Huis vrij entree.
Reserveren via: cultuuropdeeilanden.nl

Cultuurlezing | Paula Rego

Zondagmiddag 16 april 2023
van 15:30 tot 17:30 uur

door Krzysztof Dobrowolski

Over de lezing
Paula Rego (Lissabon 26 januari 1935 – Londen, 8 juni 2022) was één van de belangrijkste kunstenaressen uit de twintigste eeuw. Ze schuwde geen enkel thema en maakte kunst die schuurde en ongemak veroorzaakte.
In 1951 verhuisde ze naar Engeland en studeerde aan Slade School of Fine Art. Ze nam de Britse nationaliteit aan en werd lid van de Britse Royal Academy.
Ze was een veelzijdig kunstenares: collages, schilderkunst, pastel, etsen. Thema’s als machtsverhoudingen, seksualiteit en mythologie zijn een rode draad in haar werk.
In Portugal (Cascais) is een speciaal Rego-museum gebouwd, “Het Huis van Verhalen”.

Krzysztof Dobrowolski
Krzysztof Dobrowolski-Onclin was in september 2013 de eerste die een lezing hield voor Cultuur Op De Eilanden. Sindsdien heeft hij tal van lezingen en rondleidingen voor ons verzorgd over de meest uiteenlopende onderwerpen (De Gouden Eeuw, Vladimir Malevich, Laurence Alma Tadema, Graffiti, New York, Symboliek op euromunten enz., enz.) Hij doceert sinds vele jaren bij de Vrije Academie en daarnaast is hij mede-organisator van lezingen en excursies bij Bureau Boeiend.

Info
Locatie: Sociëteit Ramses Shaffy Huis, Piet Heinkade 231, Amsterdam
Datum: zondagmiddag 16 april 2023
Aanvang: 15:30 uur | einde 17:30 uur
Entree: € 14,50 – bewoners van het Ramses Shaffy Huis vrij entree
Aanmelden via: www.cultuuropdeeilanden.nl

Cultuurlezing Paula Rego

Cultuurlezing | Vermeer

Zondagmiddag 14 mei 2023
van 15:30 tot 17:30 uur

door Max Put

Over de lezing
Het zal niemand zijn ontgaan: het Rijksmuseum heeft dit voorjaar de grootste tentoonstelling van het werk van Vermeer ooit. Kaarten hiervoor waren al binnen twee weken uitverkocht en die voor de extra openingstijden nog sneller. In de aanloop tot de tentoonstelling zijn sommige van Vermeers beroemdste schilderijen, waaronder ‘Het Melkmeisje’, met de modernste technieken onderzocht en dit heeft soms verrassende nieuwe gegevens opgeleverd. In zijn lezing voor ‘Cultuur op de Eilanden’ besteedt Max vooral aandacht aan deze ontdekkingen, die niet alleen nieuw licht werpen op hoe Vermeer als schilder te werk ging, maar vaak ook mogelijke verborgen betekenissen suggereren. Hiernaast volgen we natuurlijk ook de levensloop van de schilder, over wie recent ook nieuwe gegevens naar voren zijn gekomen.

Over Max Put
Max Put is zelfstandig en een breed georiënteerde kunsthistoricus die al jaren cursussen, lezingen, rondleidingen en stadswandelingen voor verschillende opdrachtgevers verzorgt. Favoriete onderwerpen zijn de schilderkunst van de Gouden Eeuw, maar ook Rothko, Van Doesburg, architectuur en zijn specialisme Japonisme.

Info
Locatie: Sociëteit Ramses Shaffy Huis, Piet Heinkade 231, Amsterdam
Datum: zondagmiddag 14 mei 2023
Aanvang: 15:30 uur | einde 17:30 uur
Entree: € 14,50 – bewoners van het Ramses Shaffy Huis vrij entree
Aanmelden via: www.cultuuropdeeilanden.nl

Cultuurlezing Vermeer Ramses Shaffy Huis Max Put

Cultuurlezing | Claude Monet en zijn melodieën

Zondagmiddag 12 februari 2023
van 15:30 tot 17:30 uur

door Josée Claassen

Over de lezing
Claude Monet (1840-1926) was een groot bewonderaar van het werk van William Turner. Maar populairder dan hijzelf werd bijna niemand. Elk jaar bekijken miljoenen mensen zijn werk. Bij leven was hij al beroemd en rijk, maar zo begon zijn carrière niet. Hij moest vluchten voor schuldeisers en liet daarbij een groot werk achter, dat verschimmelde. Over het leven en werk van deze beroemde kunstenaar hoort u verrassende verhalen en daarbij muziek van onder andere Delibes, Griffes en Rossini.

Over Josée Claassen
Josée Claassen is kunsthistorica en liefhebber van klassieke muziek. Tijdens en na haar studie gaf zij daar als gastdocent colleges cultuurhistorie. Afgelopen tien jaar heeft zij zich gespecialiseerd in het geven van lezingen waarin beeldende kunst gecombineerd wordt met klassieke muziek. Dat levert een schat aan onderwerpen op zoals “Monet en zijn melodieën”.
Meer over haar op imagomusica.nl.

Info
Locatie: Sociëteit Ramses Shaffy Huis, Piet Heinkade 231, Amsterdam
Datum: zondagmiddag 12 februari 2023
Tijd: 15:30 tot 17:30 uur
Entree: € 14,50. Bewoners vrij entree.
Reserveren via: cultuuropdeeilanden.nl