door Saskia Goddijn

Over de lezing
Daar staan we dan, in The Art Institute in Chicago en kijken naar het schilderij ‘Nachtraven’ van Edward Hopper (Nyack, New York 1882 – New York, 1967). Nog even en we staan op straat – ín het schilderij.
In de duisternis licht een typisch Amerikaanse ‘diner’ op. In die diner, een viertal mensen dat schijnbaar geen contact met elkaar heeft.
Ook niet met ons. Wij blijven buiten staan en krijgen de wat ongemakkelijke rol van voyeur toebedeeld. En toch, zoals wel vaker bij de werken van Hopper, kunnen we het kijken niet laten.
‘Nachtraven’ is een intrigerend schilderij. Waar zijn we, in het schilderij? Is er sprake van een specifieke diner? Wie zijn die mensen in die diner? Waarom hebben ze schijnbaar geen contact met elkaar? Is die oorverdovende stilte veelzeggend? Heeft de sfeer iets te maken met de sociale context waarin het schilderij geschilderd is? Is het schilderij een commentaar op de moderne samenleving? Een uiting van eenzaamheid? Van mensen en/of van de kunstenaar? Hoe past het schilderij in het oeuvre van Hopper? Vanwaar die opvallende contrasten tussen licht en duisternis, binnen en buiten? Waarom roept het schilderij associaties op met een film still?
Mogelijke antwoorden op deze en andere vragen over dit schilderij, over andere schilderijen van Edward Hopper en over de man die ze schilderde, zijn intenties, gedachten, dromen en artistieke worstelingen, krijgt u tijdens de lezing waarin u met kunsthistoricus Saskia Goddijn en Edward Hopper meewandelt door de straten van New York en door het leven van Hopper en stilstaat bij zijn bevreemdende en betoverende werken.

Over Saskia Goddijn
Kunsthistoricus Saskia Goddijn kwam op zestienjarige leeftijd in de Sint Ignatius-kerk in Rome terecht, zag een plafondschildering, kreeg een hemels visioen, gaf zich gewonnen en besloot kunstgeschiedenis te gaan studeren. Ze studeerde af op het onderwerp ‘illusionistische plafondschilderingen in Rome’. Haar interesse en kennis, liefde en enthousiasme beperken zich echter niet tot de oude(re) kunst. Onder de naam ‘Uit de Kunst’ geeft ze al jaren lezingen en cursussen over uiteenlopende onderwerpen, over symbolen en motieven of het ontbreken daarvan, over kunst van ooit en kunst van nu. Daarnaast gidst Saskia kunstliefhebbers door de straten en steegjes, langs wolkenkrabbers, in kerken en museumzalen in Italië, Scandinavië en New York. www.uitdekunst.nu

Info
Locatie: Sociëteit Ramses Shaffy Huis, Piet Heinkade 231, Amsterdam
Datum: zondagmiddag 11 december 2022
Tijd: 15:30 tot 17:30 uur
Entree: € 14,50. Bewoners vrij entree.
Reserveren via: cultuuropdeeilanden.nl

door Roel Jonker

Over de lezing
In deze lezing zal om te beginnen de biografie van de schrijver/psychiater Frederik van Eeden aan de orde komen. Er is aandacht voor de ‘tweespalt’ die Van Eeden zijn leven lang teisterde: de spanning tussen ideaal en werkelijkheid, zijn trots versus zijn nederigheid, zijn wanhoop tegenover zijn optimisme. Vervolgens zal zijn oeuvre ter sprake komen, waarbij o.a. De kleine Johannes, Van de koele meren des doods en het Dromenboek besproken worden. Maar we staan ook stil bij de niet-literaire activiteiten van de schrijver. We kijken naar de initiatieven die Frederik van Eeden voortdurend ondernam, en vragen ons daarbij af wat er terecht gekomen is van zijn vaak idealistische denkbeelden. In dit verband komt o.a. De Nieuwe Gids ter sprake en de door hem in Bussum opgerichte kolonie Walden. Maar ook de ‘vredesbeweging’ van het begin van de 20e eeuw, de Forte Kreis.

Over Roel Jonker
Drs. Roel Jonker, is oud-docent Nederlands. Hij heeft o.a. voor de klas gestaan op het Coornhert Lyceum in Haarlem. Hier was hij ook kunstcoördinator. Hij is voorzitter van het Frederik van Eeden-Genootschap en was van 2014 tot 2018 redacteur van de laatst verschenen jaarlijkse uitgaven van het Genootschap, De Mededelingen. Daarnaast is hij secretaris van de Vestdijkkring en eindredacteur van de Vestdijkkroniek.

Info
Locatie: Sociëteit Ramses Shaffy Huis, Piet Heinkade 231, Amsterdam
Datum: zondagmiddag 8 januari 2023
Tijd: 15:30 tot 17:30 uur
Entree: € 14,50. Bewoners vrij entree.
Reserveren via: cultuuropdeeilanden.nl

door Max Put

Over de lezing
Tot en met 30 oktober 2022 presenteert Museum Het Schip in Amsterdam het werk van de Nederlandse kunstenares en grafisch vormgeefster Fré Cohen (1903-1943). Afkomstig uit een hechte Joodse familie van diamantwerkers, wist de getalenteerde Fré zich te onderscheiden in de door mannen gedomineerde kunstwereld en werd ze een succesvol grafisch ontwerpster. Ook was ze actief in de socialistische beweging, wat in haar werk naar voren komt. Naast boek- en tijdschriftomslagen, omvat dit advertenties, drukwerk voor de gemeente Amsterdam, portretten en landschappen. Behalve de vormentaal van de Amsterdamse School, is hierin ook invloed van het opkomende modernisme waar te nemen, al hebben haar ontwerpen altijd een eigen karakter. In het begin van de 2de wereldoorlog dook Fré onder. Toch ging ze door met werken. Haar laatste onderduikadres was in Borne, waar ze op 12 juni 1943 werd verraden. Tijdens haar arrestatie nam ze vergif in en twee dagen later overleed ze in een ziekenhuis. Ze werd begraven in Hengelo. De lezing biedt een prachtig overzicht van het werk van deze veelzijdige kunstenares.

Over Max Put
Max Put is zelfstandig en een breed georiënteerde kunsthistoricus die al jaren cursussen, lezingen, rondleidingen en stadswandelingen voor verschillende opdrachtgevers verzorgt. Favoriete onderwerpen zijn de schilderkunst van de Gouden Eeuw, maar ook Rothko, Van Doesburg, architectuur en zijn specialisme Japonisme.

Info
Locatie: Sociëteit Ramses Shaffy Huis, Piet Heinkade 231, Amsterdam
Datum: zondagmiddag 11 september 2022
Tijd: 15:00 tot 17:30 uur
Entree: € 14,50. Bewoners vrij entree.
Reserveren via: cultuuropdeeilanden.nl

Tip
Bezoek de expositie in het Amsterdamse School Museum het Schip